جز به تدبیر پیر ، کارمکن
پرواز خود سراسر تجربست ، غالبا زیبا و خاطره انگیز که شوق هر روز ه ی آن ، خلبان را به نقطه ی تیک آف می کشاند و اندک زمانی نیز میتواند تلخ گردد ، برخلاف میل ، هرچند گرانبها !
در طی یک سال ، هزاران سورتی پرواز پاراگلایدینگ در سرتاسر کشور انجام میشود ، تعداد زیادی خلبان سولو میشوند ، رکورد ها جابجا میشود و جامعه ی پروازی روزانه بزرگتر ، اما در آخر اکثرا این واژه ” حادثه ” است که تیتر خبر ها را در می نوردد.
پاراگلایدینگ ، همانند تمامی رشته های دیگر ، برآیندیست از دانش و تجربه ، اما در دنیایی مملو از قوانین نا نوشته . بی شک جایگاه دانش در این رشته بر هیچکس پوشیده نیست ، اما کفه ی این ترازو ، همواره به سمت تجربه سنگینی میکند.
حال در این بین ، اشتراک تجربه ، راهکاریست تثبیت شده که نه تنها میتواند به هم افزایی دانش عمومی جامعه ی پاراگلایدینگ کشور کمک کند ، بلکه بی شک میتواند تاثیر مستقیمی در کاهش آمار سوانح پروازی داشته باشد.
در این راستا ، باشگاه هوایی کلودبیس در بخش اول سری پروژه ی انتقال تجربه ، از تعدادی از خلبانان خوب و نام آشنای کشور ، در خواست نمود که بخشی از مواردی را که در پرواز خود رعایت و به آن اهمیت میدهند را با ما به اشتراک بگذارند تا بصورت مقاله ایی در اختیار عموم خلبانان کشور قرار گیرد تا همگی با بخشی از این قوانین نانوشته بیشتر آشنا شویم و امنیت پروازی خود را افزایش دهیم.
این تجارب ، گنجینه های گرانبهاییست که حاصل سالها پرواز است و به سادگی بدست نیامده است ، پس با دقت بخوانیم ، بخاطر بسپاریم و با دیگران به اشتراک بگذاریم.
در ادامه ، به پاسخ تعدادی از خلبانان بسیار خوب کشور به سوال بخش اول « انتقال تجربه » می پردازیم :
شما چه مواردی را در پرواز خود رعایت میکنید ؟
۱. اگر حس و حال خوبی به هر دلیل نداری یا سر درد یا فکر مشغولی پرواز نکن (همون ساید افکت)
۲.بند کفشتو درست و محکم ببند که آویزون نباشه ،برا خودم پیش اومده رفته زیر پام و موقع تیکاف خوردم زمین
۳.لباس مناسب فصل و دستکش حتما دستت کن .
۴.عینک به چشمت بزار که باد چشمتو نسوزونه و مثلا موقع خوردن چیزی باد اونو تو چشمت نبره یا اشغالی نره
۵.کمکی و دستگیره و تمام کارابینارو با دقت چک کن
۶.تمام لاینها و اتصالاتو چک کن
۷.در موقعیت خوب مناسب جهت و میزان باد در تیکاف قرار بگیر
۸.با رودربایسی و حرف دیگران پرواز و یا تیکاف نکن و هول نشو و خودت بسنج و تصمیم بگیر
۹.موقع لند به عوارض زمینی توجه کن و از ارتفاع ۱۰۰ متری و حتی در بعضی لوکیشنها و با توجه به میزان سرعت باد بالای ۱۰۰ متر لندتو پیدا کن
۱۰.سعی کن موقع پرواز به اطرافت و دور دستها نگاه کنی ،به دیگر خلبانها و حتی افقهای اطراف
۱۱.همیشه اب و کمی خوراکی و پاور بانک و بیسیم فول داشته باش ،مخصوصا برای پروازهای مسافت
۱۲.کفش ساقدار خیلی مهمه و مانع پیچش پا میشه ،کلاه فکدار بهترینو مناسبترین کلاهه
۱۳.اگر قوانین ترافیکو کسی رعایت نکرد تو فاصله بگیر
۱۴.از به روز بودن و امن بودن وسایل پروازت خاطر جمع باش مخصوصا بال
۱۵.کمکیتو هر سال ریپک کن تا خیالت راحت باشه
۱۶ .حتما در زمان مناسب دوره siv برو که بتونی بالتو در هر موقعیتی کنترل کنی
۱۷.تا وقتی مستقل نشدی به حرف مربیت گوش کن
۱- وسیله ای رو که میتونم باهاش پرواز کنم را انتخاب میکنم
۲- تو هوایی که از سطح خلبانی من خارج هست پرواز نمیکنم
۳-قبل از تیک اف کمکی وتجهیزاتم رو چک میکنم
۴-از وسایل پروازی کهنه و قدیمی و غیر استاندارد استفاده نمیکنم
۵-روز قبل از پرواز خوابم و تکمیل میکنم و در استراحت کامل میام تیکاف
۶-انتخاب هم پروازی حین پرواز برام مهمه
۷-تو هوایی که مه باشه و دید کافی نداشته باشم پرواز نمیکنم
۸-حین پرواز اگه احساس کردم وضعیت جسمانیم خوب نیست یا خسته هستم و تصمیم گیری بهتر برام سخت شده لند میکنم
۹- اگه احساس کنم که وضعیت هوایی داره خراب میشه و من دیگه قادر به کنترل بالم نیستم تو هر کیلومتری که باشم لند میکنم
۱۰- قبل از لندیگ منطقه مناسب برای فرود رو انتخاب میکنم تا جای مناسبی لند کنم
۱۱-با کسانی مشورت میکنم که از سطح خلبانی من آگاه هستند و از من تجربه بیشتری دارن و دانش شون زیاده (با هر کسی مشورت نمیکنم)
پرواز خوب از روى زمين و بايد شروع خوب داشته باشه
پس:
- مهمترين چيز براى من بحث هواشناسى در مورد سايت مورد نظر از روز قبل از برنامه پروازى هست
- اماده سازى چك كردن تجهيزات مخصوص اون روز
- حالا كه اين ٢ تا تاييد شده ، روى تيك اف باز اول بررسى وضعيت هواى لوكال كه توى هيچ سايت هواشناسى پيشبينى نميشه
- قبل از تيك اف برسى سرعت و جهت باد براى زمان و جهت تيك اف
- موقع تيك اف چك كردن كمكى و قفل ها و كلاه و مخصوصا بيسيم و …
- تيك اف حتما به صورت ريورز براى چك كردن خود بال
- بعداز تيك اف هميشه به هنرجو توصيه ميشه كه كمى از ديواره فاصله و براى رفتن داخل صندلى هر دو برك با يك دست بگيره و رها نكنه
- روى هوا مدام شرايط هواى لوكال برسى مى شود تا در صورت احتمال تغييرات ناگهانى بشه به هنرجوها اطلاع رسانى كرد
- روى هوا نكته خطرناك براى هنوجو و خلبان بيشتر وجود ابر و داستويل و جهت باد نامناسب براى استفاده از ريج بايد مورد نظر قرار بگيره( بعضى وقت ها پرواز ديواره با توجه به سرعت و جهت باد براى هنوجو ممنوع است) و رعايت حق تقدم ها كه قبلا توضيح داديم
- مناطق پرواز ممنوع هم كه ديگه نيازى به توضيح نداره
- موقع لند مهمترين موضوع اول زمين لند مناسب اولويت داره و بعد سرعت و جهت باد كه بايد در نظر گرفته بشه.
اينها نكات كلى هستش كه براى پرواز خودم و هنرجو ها در نظر ميگيرم و نكات ريز ديگه در داخل اين موارد جا ميگيره
۱- قبل تیکاف شرایط هوا به دقت بررسی میکنم و پیشبینی رو یا خودم چک میکنم یا کسی که میدونم بلده و میشناسم
۲- لوازم رو با دقت آماده میکنم و روتین دارم
۳- اول هلمت بعد هارنس، قبل پوشیدن هارنس کمکیشو چک میکنم. چک نهایی قبل تیکاف با شمارش. بندپاها، کارابینها، اسپید، بند هلمت.
۴- برای تیکاف عجله نمیکنم.
۵- ضربدری تیکاف میکنم.
۶- بعد تیکاف تا وقتی که حدود ۳۰ متر از زمین ارتفاع بگیرم با دقت پرواز میکنم و برکها رو رها نمیکنم.
۷- همیشه سیف لند دارم (مگر در موارد معدود مثل پرواز روی جنگل یا پرواز با اتفاع از روی دره‌ها)
۸- همیشه جهت باد رو و سرعت زمینیم رو بررسی میکنم.
۹- ارتفاع زیر ۲۰۰ متر با دقت زیاد و بدون اسپید پرواز میکنم.
۱۰- از برک کم استفاده میکنم و اگه بالم اجازه بده از رایزر عقب برای کنترل استفاده میکنم.
۱۱- از ابر فاصله میگیرم و داخل ابر نمیشم (مگر ابر کوچک با فاصله از کوه)
۱۲- باقی پرنده‌ها رو رصد میکنم.
۱۳- شرایط هوا و شکل ابرها رو همیشه زیر نظر دارم.
۱۴- هنگام لند به جهت باد و سرعت زمینی دقت میکنم. و از حرکات ناگهانی خود داری میکنم. و اگه ناگهان مجبور بشم پشت به باد لند کنم، احتمالن از هارنس بیرون نیام.
۱۴- بعد لند سریع بالم رو کلم میکنم. و یا از هارنس در میام یا کارابینها رو باز میکنم. تا به بال وصلم خودم رو در پرواز میدونم.
به ترتیب اهمیتی که برای من داره:
۱ :تمرین گراند هندلینگ، سالی ۱۰ ساعت
۲: دوره siv ,سالی ۱ بار
۳: هر وقت پروازم کم میشه یا بین پرواز های ترمیکم فاصله میوفته یکی دو بار پرواز دیواره بعد از ظهر میکنم.
۴: تو هر پرواز فقط ۱ گزینه جدید رو تجربه میکنم، یعنی مثلا تو سایتی که تا حالا پرواز نکردم با بال نو پرواز نمیکنم.
۴: زمان تیک آف حداقل ۲۰ دقیقه هوارو بررسی میکنم، بالو که میبندم اصلا عجله ای برای پرواز ندارم، معمولا بعد از ۲ تا پیک تو کمترین مقدار باد بالو میارم بالا، به نظرم آرامش و تمرکز خوب تو تیکاف تاثیر خیلی زیادی روی پرواز داره.
۵: تو هوایی که نمیشناسم، یا برام مشکوکه پرواز نمیکنم، حتی اگر همه رو هوا باشن.
۶: مبنای پرواز کردنم قضاوت شخصیه، یعنی در حدی که خودم احساس امنیت کامل داشته باشم، پرواز بقیه کمکم میکنه ولی برام مبنای عملکرد نیست.
سعی میکنم برای پروازم برنامه داشته باشم
روز قبلش و صبحش هوا رو چک میکنم
محدودیت ها و توانایی های خودم رو سعی میکنم بشناسم.
محدودیت ها و توانایی های وسیله پروازیمو سعی میکنم بشناسم.
بدونم تو چه هوایی بپرم و تو چه هوایی نپرم.
اگر وسیله جدید دارم حتما چندین پرواز تو هوای اروم تر میپرم باهاش.
اگر برنامه پرواز بلند یا مسابقه دارم حتما تغذیه و استراحت خودمو منظم انجام میدم.
ترجیحا سعی میکنم تنها نرم پرواز.
اگر سایت جدید میرم سعی میکنم با خلبانای بومی صحبت کنم.
قبل از پرواز حتما حتما کارابین ها و همه اتصالاتو چک میکنم.
شخصا سعی میکنم با بال و وسائل کهنه و دست دوم فرسوده پرواز نکنم.
کمکیم رو هر سال ریپک میکنم.
توانایی خودمو تو کنترل بال سعی میکنم بالا ببرم با تمرین بیشتر.
با بال جدید حتما siv میرم.
عوارض جانبی در محل تیک اف رو در نظر میگیرم.
برای پرواز لوکال تو سایت جدید حتما لندشو چک میکنم.
سرعت باد تو منطقه
سقف ترمالا
ارتفاع کف ابر رو چک میکنم
غذای سنگین نمیخورم قبل از پرواز.
اینسترومنت های پروازیمو شارژ نگه میدارم.
منطقه های پرواز ممنوع رو بررسی میکنم و اجتناب میکنم ازشون.
سعی میکنم نزدیک جاده بشینم
تجربه سه ساعت پیاده روی رو دارم.
اولین چیزی که برام مهمه وسایله.
وسایل نو و بالی که تو دستم باشه و رو هوا تمرکزم رو بهم نریزه برای کنترل دائم.
براي همين تو اين ١٠،١٢ بالي كه تو اين ٧،٨ سال پريدم ازکلاس C بالاتر نيومدم.
سعي ميكنم وقتی میرسم رو تیک اف خیلی عجله نداشته باشم.
وسایلم رو اماده میکنم دستشويي و آب ميخورم و برميگردم هارنسم رو ميپوشم
و سر حوصله تیک اف میکنم.
قبل لانچ کل هارنس و قفلارو چک میکنم.
بال رو هم کامل بدون توزدگی و… میگذارم جلوم،بال نصف و نیمه نمیارم بالا که کنترل کنمش بعد برگردم و لانچ کنم. بال کامل جلوم بازه.
تو پرواز مدام هر ٢٠ دقيقه سعي ميكنم يك قلوپ آب بخورم.
روزایی که مثلا روز رکورده و باد تيك كاف و لند زياده ،روزايي كه ريسك بالايي داره در كل براي همه، تو اون روزا تيك آف نميكنم.چون دنبال ركورد نيستم و پتانسيلش رو هم ندارم،ريسك اين روزا رو نميكنم.
تو پرواز سعي ميكنم خيلي بال رو ولش نكنم به امون خدا، معمولا بريك ها هميشه تو دستمه و براي اب خوردن و بيسيم صحبت كردم ٢ بريك رو ميدم تو يك دست.
خيلي اهل فيلمبرداري كردن و ول كردن و عكاسي نيستم.
خيلي اهل شوخي رو هوا و رفتن تو بال ملت و…. نيستم.
تو پرواز وقتي دارم كراس ميكنم هر لحظه يك محل لند براي خودم تو ذهنم دارم، البتع ٢،٣ بار شده كه اين کار رو نكردم و تو دردسر افتادم،مثل برازجون.
تو لو سيو ها هميشه مغزم رو آماده لند و پروسش ميكنم.
اخر هر پرواز،چه پرواز سُر چه پرواز چند ساعته و مسافت، ذهنم رو آماده لند ميكنم و از ارتفاع بالا تصميم ميگيرم كه چه جوري فاينال ببندم و كجا بنشينم.
محل لندم رو جايي انتخاب ميكنم كه لانگفاينال باشه و در صورت ترميك بودن و ليفت هاي نزديك زمين،لند رو رد نكنم يا با مانعي برخورد نكنم.
مواردی که من رعایت میکنم توی پرواز خودم برای دور ماندن از حادثه
۱. روراست بودن با خودم .حد خودم و توانایی خودم واقعی بشناسم و روراست باشم با خودم
۲. شرایط جسمی و روحی خودم روز پرواز بسنجم و اصرار نکنم به کاری اگه تمرکز ندارم
۳. استفاده از وسایل پروازی نو سالم و استاندارد
۴.آموزش درست و تمرین آموخته های قبلی و مرور اونها بصورت منظم
۵. انجام منظم تمرینات پایه ای و بیسیک
مرحله تیک آف
۱. بررسی شرایط هوا ..سرعت و جهت باد و قادر بودن خودم توی این شرایط به انجام تیک آف امن
۲. احساس کردن پر فشار شدن بال پیش از کنده شدن از کوه اگه نباشه لبه کوه بال می‌خوابانم
۳.سرعت مناسب برای تیک آف و سریع رفتن توی پرواز
۴. سیت شدن توی هارتس توی فاصله مناسب کوه
حین پرواز
۱. حفظ فاصله مناسب از دیواره طبق شرایط روز .سرعت و جهت باد و شرایط توربولانسی و ترمیک بودن روز
۲. عدم ریسک و اصرار به بالا آمدن نه که خودمو توی خطر بندازم و زیاد بچسبم به کوه
۳ .عدم چرخش ۳۶۰ کنار دیواره و برای گرفتن ترمال های پایین دیواره
ترمال چرخیدن
اکتیو بودن با جابجایی سی جی و بریک مناسب تا بال کمتر حرکات پیچ و رول داشته باشه نمیزارم بالم بره بعد اصلاح کنم
توی شرایطی که حس کنم کنترل بال از دستم خارج میشه رها میکنم و ریسک نمیکنم
آماده کنترل بال و فشار بریک ها برای حس کردن تکون های بال چه در حالت گلاید چه ترمال چرخیدن
همیشه نصف انرژی خودمو برای لند حفظ میکنم
از قبل سکیوریتی زون های خودم تعیین میکنم و ریسک نمیکنم که بد جا گیر بیفتم و توی لند مشکلی برام پیش بیاد
لندینگ
تشخیص درست و انتخاب درست محل لند از قبل
بعد از فاینال دیگه از مسیر منحرف نمیشم حتی اگه پشت به باد هم باشم ..
سرعت مناسب موقع لند
عدم فلپ زدن توی لند
بیشتر از تکنیک چهار فاز لند استفاده میکنم
برای تاپ لند اصرار نمیکنم و ریسک نمیکنم هیچوقت
شاید دوستان بم بگن ترسو و محتاط
اما من با خودم رو راست هستم و میخوام سالها لذت ببرم از پرواز
در نهایت راز دو ماندن از سانحه
۱. آموزش درست زیر نظر استاد و مربی کار بلد
۲. استفاده از وسایل پروازی استاندارد
3.تمرین منظم و مرتب مهارت های پایه ای توی هر سطحی
والا مهم‌ترین چیز برام بخصوص تو لحظه تیک‌آف
آرامشه
اونم از بس که تو سایت‌هائی مثل شهران و همت موج منفی و انرژی منفی هست
پس در وهله‌ی اول سعی میکنم به صحبت های دیگران اهمیت ندم
اما در مرحله چک کردن لوازم و باز کردن نسبتا دقیقم و عجله‌ای ندارم
و همه چیز رو چک میکنم
بست‌ها و دسته کمکی
به همراه داشتن کمل‌بک و آب‌کافی و یکی دوتا رنگارنگ
لباس اضافه متناسب با شرایط جوی فصل
دستکش بادگیر
باطری اضافه بیسیم
و قبل از تیک آف واقعا بست‌ها
دسته کمکی و جایگیری دسته کمکی نسبت به کارابین
و سیستم اسپید رو که از جاش در نیومده باشه
و …
چک میکنم
من خیلی آموزش آکادمیک درستی ندیدم
اما این چیزی بود که از تو فیلم‌ها و کتاب ها و باقیه خلبان ها دیدم و یادگرفتم و انجام میدم
من معمولا یک پک لوازم امداد هم باهام هست در حد داروی مسکن و داروی ضد‌حساسیت و تو یه فصل‌هائی حتی دگزامتازون ( آمپول ) بر میدارم من گاها دچار آلرژی خیلی شدیدی میشم و لوازم زخم‌بندی و ضدعفونی اولیه
و توی پرواز هم یک اصل خیلی مهم دارم
۴۰٪ انرژی برای لند کردن هست
این از اون موارد هست که چون فالت بد دادم واقعا مراقبت که انرژی لازم رو برای لند در شرایط سخت داشته باشم
و برای همین خارج از توانم پرواز نمیکنم
و اگه تو شرایطی پرواز برای همه راحت باشه اما چیزی من رو آزار بده واقعا ادامه نمیدم
اصولا بنظرم لازمه که خلبان در هر ساله حد و توانائی خودش رو بسنجه و بدونه چرا داره پرواز میکنه
[“ چرا پرواز میکنم ؟ “]
این تیتر پادکستی هست که دارم روش کار میکنم
- موقع تک آف اگه به ترکیب خودم و بال و شرایط اعتماد نداشته باشم، انصراف میدم.
- اهمیت دادن به کنترلهای اتصالها و… قبل از پرواز
- موقع پرواز اگه حس کنم تو حالت کنترل نسبت به وضعیت نیستم راحت تصمیم به لند میگیرم و حتی در مسابقه
- برای لند زمین بزرگتر و بدون عوارض را ترجیح میدم به زمین حتی یکم کوچکتر یا با عوارض اگرچه دوستانم اونجا لند کرده باشند.
- .بعد از تجربه سانحه که بخاطر زیاد شدن باد در مدت زمان کم بود، اگه حس کنم باد رو به افزایش باشه از کوه فاصله ی زیاد میگیرم.
- مواقعی که پرواز چالش داره برک رها نمیکنم و تمرکز میکنم بر کنترل کامل.
اون پنج تا ده مورد دیگه را هم شما به من بیاموز🙏🏽🙏🏽😂 در این حد کنترل میکنم فقط
۱-مهم ترین اصل اینه که با خودم و تواناییم و وضعیت ذهنی و جسمیم صادق باشم.
۲-همیشه سعی میکنم گروهی پرواز کنم و در گروه یک یا چند نفر از من با تجربه تر باشند.
۳-ضمن اینکه از قبل هوا رو چندین بار چک میکنم از دوستان هم حتما نظر میخوام.
۴-فقط صرف اینکه یک یا چند نرم افزار گفتن هواخوبه کافی نیست،به واقعیت روی تیک آف دقت میکنم.
۵-همیشه قبل از تیکاف سعی میکنم نیم ساعت روی تیکاف بشینم و به نشانه ها دقت کنم.
۶-از سلامت وسیله پروازیم اطمینان حاصل میکنم،حتی اگر موقع جمع کردن سالم بوده.
۷-دو تا مقوله از همه مهمتر دستگیره و سوزن کمکی و اسپیدم رو چندین بار چک میکنم.اسپید ممکن است جانم را نجات دهد؛کما اینکه تا حالا که حدود هزار ساعت پرواز دارم از کمکی استفاده نکردم ولی بارها اسپید جانم را یا حداقل سلامتیم را نجات داده.
۸-در حین پرواز با توجه به شرایط روز پلن پروازیم رو ممکنه تغییر بدم و پلنی که از قبل چیدم و براش برنامه ریزی کردم نمیزارم باعث به خطر افتادنم بشه.
۹-و در نهایت لند بسیار مهم و حیاتیه و به خاطر چند کیلومتر یا چند دقیقه بیشتر اگر محل پر ریسکی باشه ترجیح میدم همین لند رو از دست ندم.
۱۰-در هنگام لند برخورد با افراد و نیروهای نظامی لوکال بسیار مهمه و با یک برخورد شیرین و خوب ممکنه حافظ امنیت خودت و حتی سایتها و هم پروازیهایت باشید.
سپاس فراوان از تمامی خلبانانی که در این بخش در کمال فروتنی ، تجربیات ارزشمند خود را با دیگران در میان گذاشتند که بی شک برای جامعه ی پروازی کشور بسیار مفید و ارزشمند است.
بخش اول به پایان رسید ، اما سری مطالب « انتقال تجربه » نه
جز به تدبیر پیر ، کار مکن
موفق و پایدار باشید.